Ponoć kotlet bez mięsa to nie kotlet. Pozwolę się nie zgodzić. Ba – niewzruszenie będę się upierać, że te wegetariańskie są smaczniejsze i bardziej wartościowe, nawet jeśli określanie ich tym mianem kłuje niektórych w uszy 😉 Takie kotlety można przygotowywać z użyciem kasz, ryżu, strączków czy ziemniaków, nasion, pestek, orzechów i wszelkich warzyw – to dania, w których realizuje się ogromna liczba pomysłów! Później warto zjeść je klasycznie, z ziemniakami i surówką, podać jako burgery w zdrowej bułce, zapakować na piknik lub lunch do pracy czy szkoły. I liczba możliwości znowu rośnie – na pewno każdy jest w stanie znaleźć dla siebie tę najzdrowszą i najsmaczniejszą.
U mnie swojsko, bo też kasza gryczana nieodłącznie związana jest z tradycyjnymi polskimi smakami. Kasza niepalona od palonej różni się mniej intensywnym smakiem oraz większymi właściwościami zdrowotnymi. Doskonale komponuje się z grzybami. Sekretem udanych kotletów wegetariańskich jest moim zdaniem duża ilość przypraw (w szczególności zmielonego ziela angielskiego, liści laurowych i suszonej cebulki), niemniej upodobanie do nich jest sprawą indywidualną, dlatego należy ich rodzaje dostosować do własnego smaku, a podane przeze mnie ilości potraktować orientacyjnie. Przygotowane w ten sposób kotlety podałam z ziemniaczkami oraz pieczonymi burakami, co złożyło się na smaczny i pożywny posiłek.
Składniki na około 10 kotletów:
- 3/4 szklanki kaszy gryczanej niepalonej (białej),
- 500-600g pieczarek,
- 1/2 szklanki zmielonych na mąkę płatków owsianych,
- 1 łyżka zmielonego siemienia lnianego,
- 1/2 średniej cebuli,
- 2 średnie ząbki czosnku,
- 2 łyżki posiekanego koperku,
- 1 łyżka sosu sojowego tamari (opcjonalnie),
- sól i przyprawy: pieprz, 1 łyżeczka mielonej kolendry, po 1/3 łyżeczki kurkumy i mielonej kozieradki, 2-3 łyżeczki majeranku, 1-2 łyżeczki suszonej cebulki, zmielone liść laurowy i 3 ziela angielskie,
- otręby żytnie lub owsiane do obtoczenia kotletów,
- masło klarowane lub olej kokosowy do smażenia
Kaszę gryczaną przepłukać na sicie. W garnku zagotować 1,5 szklanki wody z połową łyżeczki soli, wrzucić kaszę do garnka, ponownie doprowadzić do wrzenia, po czym gotować na minimalnym ogniu (nie mieszać), pod przykryciem, aż do wchłonięcia płynu przez kaszę. Ugotowaną kaszę pozostawić do wystudzenia, po czym przełożyć do osobnego naczynia.
Pieczarki oczyścić i pokroić w plastry, smażyć partiami na niewielkiej ilości tłuszczu, na umiarkowanie dużym ogniu, do zrumienienia. 1/4 usmażonych pieczarek odłożyć i posiekać, resztę dodać do ugotowanej kaszy. Cebulę i czosnek drobno posiekać.
Przestudzone kaszę i grzyby zblendować na gładką masę, dodać odłożone i posiekane pieczarki, posiekany koperek, cebulę i czosnek, sos sojowy, sól, przyprawy oraz zmielone płatki owsiane i siemię. Całość wyrobić na jednolitą masę, posmakować i w razie potrzeby dodatkowo doprawić.
Z masy formować w zwilżonych dłoniach płaskie kotlety, obtaczać je w otrębach i smażyć na umiarkowanym ogniu przez około 4 minuty z każdej strony, do zrumienienia. Podawać na ciepło lub zimno, na przykład z pieczonymi buraczkami i ziemniakami.